درس‌گفتارهای عدالت همراه با مایکل سندل (۱۱و ۱۲) با زیرنویس فارسی

درس‌گفتارهای مایکل سندل در چهارده جلسه، به موضوع عدالت و خاستگاه آن می‌پردازد. این دوره را با زیرنویس فارسی منتشر می‌شود.

جلسه یازدهم: متوجه انگیزه کارتان باشید.

استاد سندل، امانوئل کانت را معرفی می‌کند که فیلسوفی چالش برانگیز و در عین حال تاثیرگذار است. کانت فایده گرایی را نفی می‌کند. او اینگونه استدلال می‌کند که هر یک از ما وظایف و حقوق اساسی مشخصی داریم که بر هر گونه منفعتی مقدم هستند. کانت این تفکر را که اخلاقی بودن یک عمل برمبنای پی‌آمدهای آن تعیین می‌شود، رد می‌کند. تنها زمانی که به وظیفه خود عمل می‌کنیم و به عبارتی عملی را انجام می‌دهیم که درست است، عملمان ارزش اخلاقی پیدا می‌کند. کانت مثال مغازه داری را می‌زند که تنها بدین علت به یکی از مشتریانش کم فروشی نمی کند که در صورتیکه دیگر مشتریان بفهمند، ممکن است به کسب و کارش خدشه‌ای وارد شود. بر اساس نظریات کانت، عمل مغازه‌دار هیچ ارزش اخلاقی ندارد چون این کار درست را به دلیل غلطی انجام داده است.

جلسه دوازدهم: اصلِ عالیِ اخلاق

امانوئل کانت می‌گوید آنچه که به اعمال‌مان ارزش اخلاقی می‌بخشد، میزان ظریفتی است که ما در گذشتن از منافع شخصی و تمایلاتمان بخرج می‌دهیم و به وظیفه ای عمل می‌کنیم که صحیح است. سندل داستان واقعی پسر بچه سیزده ساله‌ای را نقل می‌کند که برنده مسابقه “زنبورعسل املایی” در هجی کردن می‌شود، ولی خودش به داوران اذعان می‌کند که آخرین کلمه را اشتباهی هجی کرده است. سندل با استفاده از این داستان و چند داستان دیگر، آزمون کانت را برای تعیین اینکه یک عمل از نظر اخلاقی صحیح است یا نه، توضیح می دهد: شناخت اصل اخلاقی نهفته در عمل‌مان و پرسش اینکه آیا این اصل اخلاقی می تواند به یک قانون فراگیر تبدیل شود که دیگر انسانها نیز بدان عمل کنند.