درسگفتارهای مایکل سندل در چهارده جلسه، به موضوع عدالت و خاستگاه آن میپردازد. این دوره را با زیرنویس فارسی منتشر میشود.
جلسه اول: جنبه اخلاقی قتل
اگر شما در برابر یکی از دو انتخاب زیر قرار بگیرید چه می کنید؟
۱- یک نفر را بکشید و جان پنج نفر دیگر را نجات دهید
۲- هیچ کاری نکنید حتی اگر بدانید آن پنج نفر جلوی چشمتان میمیرند.
چه می کنید؟ کار درست چیست؟ مایکل سندل، استاد دانشگاه هاروارد، درس اخلاق خود را با طرح این موقعیت فرضی شروع میکند. بعد از اینکه اکثریت دانشجویان رای به کشتن یک نفر برای نجاتِ پنج نفر دیگر دادند، سندل سه مثال مشابه و پیچیده اخلاقی را مطرح میکند. هر کدام ازمثالها به طرز ماهرانهای تصمیمگیری را سختتر میکنند. وقتی که دانشجویان به دفاع از انتخابهای متناقض میپردازند، روشن میشود که فرضیاتی که در پشت تصمیمات ما قرار دارد اغلب تناقض دارند و سوال اینکه چه چیزی درست است و چه چیز غلط است همیشه سفید و سیاه نیست.
جلسه دوم: پرونده قضاییِ آدم خواری
سندل بحث بنیادهایِ فلسفهی فایدهگراییِ جرمی بنتهام را با طرح یک پروندهی قضایی در قرن نوزدهم شروع میکند. چهار نفر از خدمهی یک کشتی غرق شده در این پرونده دخیل هستند. بعد از ۱۸ روز سرگردانی در دریا، کاپیتان تصمیم میگیرد که کارگر جوانی را که از همه ضعیفتر است بکشد تا دیگران بتوانند از بدن و خون او تغذیه کنند و زنده بمانند. این مثال باعث بحث در کلاس دربارهی صدق اخلاقیِ فایدهگرایی و مشی اصلی آن که “کار درست کاری است که فارغ از آنچه که تولید میکند باعث بیشترین خوشنودی برای بیشترین تعداد شود.”
