وقتی صحبت از تعاونی می‌کنیم؛ تعاونی‌های کارگری می‌توانند نمونه‌های بارزی در این زمینه باشند، به این دلیل که اصولا وقتی نیرو، تخصص و انگیزه کارگری زیر یک سقف به نام تعاونی جمع می‌شود، می‌تواند امتیازات گسترده‌ای برای فعالان ایجاد کند. در ادامه به شش مورد از امتیازات تعاونی‌های کارگری اشاره می‌کنیم که می‌تواند در کشورمان به‌کارگرفته شود تا در شرایط کنونی، کارگران انگیزه، امنیت شغلی و البته منافع اقتصادی بالاتری داشته باشند.
۱ تعاونی‌های کارگری می‌توانند شغل ایجاد کنند
در حالی که همواره موضوع اشتغال به‌عنوان یکی از معضلات اصلی کشورها شناخته می‌شود، ایجاد تعاونی‌های کارگری می‌تواند فرصت‌های شغلی تازه‌ای به اقتصاد کشورها هدیه دهد. البته نکته اصلی اینجاست که اغلب کارگاه‌ها و کارخانه‌ها به‌دلیل کمبود منابع مالی تعطیل می‌شوند، اما اگر تعاونی‌های کارگری در این زمینه فعال باشند ریسک کمبود سرمایه به حداقل رسیده و در نهایت نه‌تنها فرصت شغلی از بین نمی‌رود، بلکه فرصت‌های جدیدی با توسعه کارگاه‌ها ایجاد خواهد شد. البته نباید فراموش کنیم که تعاونی‌ها نمی‌توانند به‌طور مستقیم معضل بیکاری را حل کنند، اما با توجه به اینکه موضوع ریسک سرمایه‌گذاری با تشکیل تعاونی به حداقل می‌رسد، ناخودآگاه موضوع اشتغال و فرصت‌های شغلی نیز مرتفع می‌شود و به‌قول معروف کسب‌وکار رونق می‌گیرد.
۲ ظرفیت رشد تعاونی‌ها در محیط‌های مختلف اقتصادی
در شرایط نامناسب اقتصادی که اصولا حقوق و دستمزد کارگران با تعویق و دیرهنگام پرداخت می‌شود یا اینکه اصلا پرداخت نمی‌شود، تعاونی‌های کارگری نقش بسزایی ایفا می‌کنند. به این ترتیب وقتی صحبت از اتحادیه‌های کارگری در کسب‌وکاری می‌کنیم، چون کارگران منافع و سود نهایی را به‌صورت گروهی و قالب این تعاونی درک کرده‌اند هرگز کار را به تعویق نمی‌اندازند و همواره به آینده خوش‌بین هستند. به‌عنوان مثال، اتحادیه کارگران بندری در خلیج سانفرانسیکو این تجربه را داشتند که در طول بروز بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸میلادی توانستند با توزیع منافع اقتصادی سال‌های قبل (سهام تک‌تک افراد) به‌صورت ماهانه حداقل حقوق اعضای خود را بپردازند تا دوباره اوضاع اقتصادی روبه‌راه شود.
۳ تعاونی‌ها می‌توانند در بازار آزاد رقابتی زنده بمانند
اصولا برای سودآوری، برنامه‌ریزی می‌کنند و در این شرایط است که سود عملیاتی برای خود در نظر می‌گیرند. برای مثال، قراردادهای ساختمانی، سود حاصل از این قرارداد ممکن است حدود
۱۰ تا ۱۵درصد باشد. در برخی از کسب‌وکارها، حاشیه بسیار بالاتر است (به‌عنوان مثال، بانکداری و نرم‌افزار) یا پایین‌تر (مثلا فروش عمده، خرده‌فروشی). اما در بخش تعاونی با در نظر گرفتن اینکه همه اعضا خود را مالک کار می‌دانند هزینه‌ها می‌تواند به‌شدت کاهش یافته و در نهایت مزیت رقابتی با سایر نهادها ایجاد شود. پس ایجاد تعاونی کارگری امتیازی است که سایر مشاغل که به‌صورت انفرادی کار می‌کنند آن را ندارند.
۴ تامین منابع مالی با شیوه‌های متفاوت
اصولا تعاونی‌ها براساس سیاست‌هایی که دارند بخشی از منافع مالی خود را به‌عنوان ذخایر استراتژیک پس‌انداز می‌کنند و از آنجا که این تعاونی‌ها معمولا از برخی معافیت‌های مالیاتی نیز در کشورها برخوردار هستند، می‌توانند این ذخایر استراتژیک را در بخش‌هایی سرمایه‌گذاری کنند و بدون نگرانی از مالیات، سود حاصل را دوباره بین اعضای خود تقسیم کنند. البته امتیاز دیگر این معافیت‌ها در این است که هرچه معافیت برای تعاونی‌ها وجود داشته باشد اصولا پس‌انداز نیز بالاتر خواهد بود از این رو قدرت تامین نیازهای اعضا بهتر و بیشتر است.
۵ توزیع سود عادلانه‌تر
در فعالیت‌های اقتصادی معمول، توزیع سود براساس سهام افراد، فارغ از نقش موثر آن‌ها در ایجاد سود خواهد بود، در حالی که تعاونی‌ها این‌چنین نیستند و اصولا سود سهام به مساوات در میان اعضا تقسیم می‌شود، به همین دلیل بدون تردید اعضا همواره در تلاش هستند که نقش موثرتری داشته باشند و ارزش‌افزوده بالاتری برای کل مجموعه ایجاد کنند. البته در بسیاری از تعاونی‌ها رسم است که سود سالانه را دوباره در خود تعاونی برای پیشرفت سریع‌تر سرمایه‌گذاری کنند، این امتیازی است که سایر فعالیت‌های اقتصادی ندارند.
۶ فساد کمتر تعاونی‌ها
درکسب‌وکارهای عادی، رقابت بعضا به سمت ناسالم خود پیش می‌رود و اعضا یا شرکا تلاش می‌کنند سایر رقبا را از میدان به‌در کنند تا منافع اقتصادی بیشتری برای خودشان ایجاد شود، اما در تعاونی‌های کارگری اصولا چنین چیزی کمتر اتفاق می‌افتد، چون همه در یک کشتی سوار شده‌اند و همه تلاش می‌کنند این کشتی به سلامت به مقصد رسیده و منافع حاصل برای همه ایجاد شود. امتیاز این نوع تفکر در تعاونی‌های کارگری در زمان بحران‌ها دیده می‌شود و معمولا تعاونی‌ها موفق‌تر از سایر بخش‌های اقتصادی عمل می‌کنند.
منبع آتیه نو
