حسن روحانی در سال ۹۲ وارد عرصه انتخابات شد. مشاور او حسام الدین آشنا نقل می کند که روحانی معتقد بود حملات احمدی نژاد به روحانیت موجب اقبال مردم به او خواهد شد. روحانی با اتکا به سرمایه فکری مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت، میدانی برای فعالیت سیاسی خود به عنوان رییس جمهور طراحی کرد که دارای ویژگی های زیر بود:
تاکید بر بوروکراسی به جای دموکراسی
روحانی معتقد بود که به جای ورود به تجربه یک جامعه سیاسی تنش آلود(دوره خاتمی) می توان بر کارآمد سازی دولت از مسیر چانه زنی در کریدورهای قدرت متمرکز شد. به عبارت دیگر اصلاح سیاستی در دولت جایگزین اصلاح سیاسی( حرکت به سوی ایجاد توازن قوا) شد.
تاکید بر نقش متخصصان به جای روشنفکران
تیم فکری دولت همواره به جای بهادادن به نظرات روشنفکران نق زن( به زعم ایشان) بر نقش متخصصان در تمشیت امور مختلف تاکید ورزیدند!
اولویتی به نام سیاست خارجی
دولت برخلاف نظر روشنفکرانی که اجماع در سیاست داخلی را شرط موفقیت در سیاست خارجی می دانستند، معتقد به حرکت در مسیر مخالف یعنی ترجیح سیاست خارجی بود!
زبان فنی و نخبه گرایانه
دولت روحانی نه تنها همواره در دایره بسته مدیران چهل سال گذشته اسیر ماند بلکه هرگز نتوانست گفتمان و زبان خود را به زبان و دغدغه های مردم نزدیک کند!
دولت روحانی اگر چه کارنامه نسبتا موفقی در دوره اول خود به جا گذاشت ولی نتوانست این تجربه را تکرار کند: انتخاب کابینه ضعیف، اعتراضات رادیکال دیماه ۹۶، نافرجام ماندن برجام، حصر و تلگرام، در کنار تداوم یافتن رکود اقتصادی و ناکارآمدی دولت شرایطی را ایجاد کرد که نیازمند تغییر میدان بازی بود. همان چیزی که روحانی امروز سخت به آن نیازمند است و واجد ویژگی های زیر است:
حرکت به سوی ایجاد اجماع در ساختار قدرت
با تداوم یافتن هم آیندی بحران های موجود دولت باید با تکیه بر مشارکت مردم به سوی دستیابی به یک توافق کلان در سطوح فوقانی قدرت حرکت کند!
شنیدن صدای مردم
در حالی که اکنون ابتلای بخش هایی از قدرت به نوعی ناشنوایی سیستماتیک محرز شده است، دولت روحانی باید پژواک دهنده صدای جامعه ای باشد که فریادش از همیشه رساتر به گوش می رسد!
خروج از دایره بسته مدیران و گذار به شایسته سالاری
بازخورد مثبت انتخاب وزیر ارتباطات، پیر سالاری کابینه و قانون منع بازنشستگان می تواند به فرصتی برای چابک سازی دولت تبدیل شود. اینکه دولت در فراخوانی از احزاب بخواهد تا افراد شایسته ای را برای سمت های استانداری و معاونت های وزرا معرفی نمایند!
فرصتی به نام پوزش خواهی از مردم
در حالی که محبوبیت روحانی اکنون نوعی سقوط آزاد را تجربه می کند دیدار با مردم و عذرخواهی صادقانه بابت وعده های تحقق نیافته می تواند به ترمیم فاصله دولت و مردم منجر شود!
نکته پایانی
رویدادهای روزهای اخیر نشان داد که اگر روحانی دولت خود را به حداقلی از جسارت و ابتکار تجهیز نکند به زودی زیر تلی از ناکارآمدی و روزمره گی مدفون خواهد شد! آیا روحانی می تواند میدان بازی جدیدی طراحی کند؟!