خدمات بهداشتی درمانی در ترکیه زیرمجموعه‌ای از وزارت سلامت است که توسط سازمان تأمین‌اجتماعی، دانشگاه‌ها، وزارت دفاع، پزشکان خصوصی، دندانپزشکان و داروسازان این کشور اداره می‌شود. در ترکیه وزارت بهداشت ارائه‌دهنده مراقبت‌های بیمارستانی، بهداشتی و تنها ارائه‌کننده خدمات بهداشتی و درمانی است. اگرچه بیمارستان‌های خصوصی نیز خدمات ارائه می‌دهند، اما ظرفیت آنها محدود است. برخی از منتقدان نظام خدمات درمانی این کشور معتقدند که ساختار پیچیده خدمات درمانی ترکیه نشان‌دهنده بسط تاریخ بوده تا تحول بر اساس فرایندهای برنامه‌ریزی منطقی بهداشت و درمان. هرچند خدمات درمانی توسط بخش‌های عمومی، نیمه‌دولتی، خصوصی و تشکل‌های مردم‌نهاد شکل گرفته اما روابط میان این بخش‌ها چندان منسجم نیست. در حقیقت به باور کارشناسان، نظام سلامت و درمانی ترکیه دارای نقص‌های واضح و انکارناپذیر است.
بدون نظام ارجاع
در نظام سلامت این کشور، پزشک خانواده تعریف شده، اما نظام ارجاع وجود ندارد. با این حال، ترکیه در طول دهه گذشته رشد خوبی در حوزه سلامت داشت و حدود 120 میلیارد دلار در این زمینه سرمایه‌گذاری کرد. به طوری که در این سال‌ها علاوه بر حوزه صنعت، بازار خوبی در کشورهای اطراف در این زمینه پیدا کرده است.
تأمین هزینه سلامت با کمک مالیات
41 درصد از هزینه سلامت مردم ترکیه با کمک مالیات تأمین می‌شود و شرکت‌های بیمه تنها ۳۱ درصد در هزینه‌های درمان نقش دارند. مردم ترکیه هم به طور متوسط حدود ۲۸ درصد از این هزینه را می‌پردازند. دولت ترکیه در راستای ارتقای نظام خدمات درمانی و ارائه خدمات ارزان به مردم بر روی مالیات بر خودرو حساب ویژه‌ای باز کرده و حدود 72 درصد هزینه‌های درمانی مردم را از این طریق پرداخت می‌کند.
حمایت از تأسیس کلینیک‌های تخصصی
حمایت از تأسیس بیمارستان‌ها و کلینیک‌های تخصصی درمانی نیز بخشی از برنامه‌های دولت ترکیه برای بهبود کیفیت وضعیت بهداشت و درمان است. احداث بیمارستان‌های خصوصی در ترکیه بخصوص بعد از دهه ۱۹۸۰ میلادی از رشد قابل ملاحظه‌ای برخوردار بوده است. با این وجود نباید از یاد برد که هنوز 75 درصد از خدمات بهداشتی و درمانی از سوی دولت و دانشگاه‌ها ارائه شده و کمتر از 25 درصد از این خدمات را بخش خصوصی تأمین می‌کند. از جمله ضعف‌های نظام خدمات درمانی ترکیه تعداد پزشکان متخصص، پرستاران و دیگر کادرهای پزشکی و نیز سطح پایین آنها است؛ مسأله‌ای جدی که مقامات دولتی را بر آن داشت تا در گام‌های نخست به فکر چاره‌ای برای حل این معضل باشند.
تغییر روند آموزش پزشکان
نظام آموزشی این کشور به یکباره از مسیر تئوریک به سمت مسیری تجربی و فعالیت دانشجویان پزشکی زیر نظر متخصصان اروپایی تغییر کرد و نسلی قدرتمندتر در نظام پزشکی این کشور پرورش یافت؛ نسلی که می‌توانست خود از تعلیم‌دهندگان نسل‌های بعد باشد. همزمان تلاش شد با احداث مراکزی ویژه، امکان ارتباط کادر خدمات درمانی بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی درمانی با بنیادهای بزرگ پژوهشی حفظ شود تا نظام پزشکی این کشور قادر به حفظ ارتباط خود با مراکز پزشکی – پژوهشی بین‌المللی باشد. حاصل این رویه افزایش چشمگیر شمار پزشکان بود.
قانون بهداشت و درمان
بر اساس قانون، نظام بهداشت و درمان ترکیه، 41 درصد به وسیله مالیات، 31 درصد به واسطه حق بیمه و 28 درصد از پرداخت‌های مستقیم تأمین مالی می‌شود. نظام ترکیه، ترکیبی از بیمه سلامت ملی و بیمه سلامت خصوصی است. پوشش بیمه سلامت اجباری که توسط مبانی تأمین‌اجتماعی ارائه شده، فراگیر و جامع است. این کشور سه سازمان اصلی تأمین‌اجتماعی دارد که نهادهای عمومی محسوب شده و شامل موارد ذیل هستند:
صندوق بازنشستگی کارکنان دولت جهت پرداخت حقوق بازنشستگی به مستخدمان کشوری، سازمان بیمه اجتماعی برای کارکنان شاغل در بخش دولتی و بیمه کارکنان مشاغل آزاد. این سه سازمان، همگی ارائه‌کنندگان نظام مراقبت سلامت نیز هستند.
مشکلات نظام بیمه دولتی
نظام بیمه دولتی در این کشور دارای چندین مشکل اساسی است. به عنوان مثال، 87 درصد از جمعیت ترکیه تحت پوشش برنامه‌های تأمین‌اجتماعی قرار دارد، اما بخش قابل توجهی از جمعیت این کشور هیچ نوع پوشش بیمه‌ای ندارند. ترکیه نیز همانند سایر کشورها، مطالعات اصلاحی خود را برای پیگیری این مسائل آغاز کرده است. در ترکیه، مقامات دولتی در صدد اجرای یک نظام بیمه عمومی از اوایل دهه 1990 بوده‌اند، اما هیچ بهبودی تا امروز حاصل نشده است.
نظام کارت سبز، گامی به سمت عدالت
در دوره گذار به سمت نظام بیمه سلامت عمومی، نظام کارت سبز به عنوان گامی به سمت اطمینان از عدالت در توزیع یارانه‌های دولتی برای شهروندان نیازمند به خدمات سلامت اجرایی شد.روش کارت سبز، با وجود محدودیت‌های قانونی و بودجه‌ای و پوشش ناکامل، موفقیت‌های بسیاری داشته است. هرچند اجرای کارت سبز در آغاز یک راه‌حل موقت بود، اما در حال حاضر به یک برنامه دائمی برای اقشار کم‌درآمد تبدیل شده است.
نظام تأمین مالی سلامت
وجود سیستم ترکیبی متشکل از مالیات، حق بیمه‌های دولتی و خصوصی و پرداخت‌های مستقیم از ویژگیهای نظام تأمین مالی سلامت در ترکیه
است. نقاط قوت این نظام عبارتند از مشارکت واقعی افراد در تأمین مالی نظام سلامت، استقرار نظام کارت سبز و اعطای یارانه به اقشار کم‌درآمد. از نقاط ضعف آن نیز می‌توان به رشد روز‌افزون بخش خصوصی و جایگزینی آن در سیستم دولتی، عدم تعادل مالی در بخش دولتی، عدم پوشش بیمه‌ای در بعضی از
اقشار جمعیتی و تفاوت صندوق‌های بیمه‌ای در نوع و میزان خدمات ارائه شده اشاره کرد.