زیست علمی عمومی دانشپژوهان شاخص منش و بینش انان است و هم میراثیست برای علم ورزی و هم الگویی است هنجاری اخلاقی برای اجتماع علمی.ازین لحاظ یاداوری خاطرات شخصی من از استاد قانعی راد شایدبتواند گوشه ای از سجایای اخلاقی ان فقید سعید را در دومین روز از درگذشت ان مرحوم یاداوری کند.
مهم ترین خصیصه استاد قانعی راد اخلاق علم ورزی بود.
این« اخلاق گفتگویی» را در گفتگوی علمی با همکاران و دانشجویان و اصحاب رسانه می توان دید.شخصا با ایشان هم در گروه تلگرامی جامعه شناسان تا همین اواخرو هم در برخی نشستهای تخصصی انجمن جامعه شناسی در دوران ریاست ایشان و نیز پس از ان در چند نشست تخصصی انجمن مزبور و هم در دوران حضورم در شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات فرهنگی اجتماعی وزارت علوم سالهای ۹۳ تا ۹۵ که ایشان عضو ان شورا بودند گفتگوهای هم دلانه و انتقادی داشتم .سعه صدر ان مرحوم در شنیدن انتقادات و پاسخ دادن منطقی، نیک کنشی بود از سر دانایی و منطقی بودن به عنوان یک فرهیخته دانشگاهی .
«اخلاق مدارا و سعه صدر »
در گروه تلگرامی جامعه شناسان نیز ایشان به گواه همه همکاران عضو ان گروه سعه صدر و «اخلاق مدارا »داشتند و« نقد منطقی و‌منصفانه » را می پذیرفتند و حتی دیگران را مجاب می کردند که چنین کنند.شخصا بیاددارم در ان گروه تعریضی انتقادی بر موضوع سخنرانی ایشان ذیل موضوع دورکیم شناسی داشتم و تلاش کردم زاویه اختلاف دید ایشان و خودم را توضیح دهم .ایشان در عین تایید نگاه خود به جامعه شناسی دورکیم با نگاه فلسفه اجتماعی من به دورکیم نیز همراهی نشان دادند .
باز بیاددارم سال گذشته به مناسبتی از حضور رسانه ای و همایشی بیش از اندازه و غیر لازم تنی چند از همکاران محترم دانشگاهی کتبا در گروه تلگرامی انتقاد نامه ای نوشتم .ایشان پس از خواندن متن در گفتگوی حضوری در پژوهشکده با من تلاش کرد تا حضور خود در این همایش ها و مصاحبه ها را برای من قانع کننده سازد و پوشه قرمز پر از یادداشتی را که همراهش بود به عنوان سند مطالعه نشانم داد .به خنده گفتم دکتر عزیز نیک میدانی که منظورم شمانیستید بلکه دیگرانی هستند که بدون تخصص لازم همه جا حضورند.
«اخلاق انتقادی » ایشان نیزجالب توجه بود .در یک جلسه تخصصی برای بررسی سوابق مصاحبه شوندگان دوره دکترای جامعه شناسی فرهنگی و سیاست گذاری پژوهشکده پیشتر ذکر شده که من هم به عنوان مدیر وقت گروه مطالعات فرهنگی حضور داشتم دانشجویی مقاله ای در حوزه جامعه شناسی علم نوشته بود اما در عین حال ایشان را هم به صورت تصویری نمی شناخت ! با کپی برداری از مقاله دکتر قانعی راد !اما ایشان بدون این که این مطلب را به ان دانشجو یاداوری کند فقط گفت بهتر است برای موارد بعدی به ارای تخصصی دیگران هم رفرنس داده شود !این در حالی بود که من در همان جلسه به دانشجویی که در پایان نامه کارشناسی ارشد خود از مطالب من بدون ذکر نام در حد یک فصل کپی برداری کرده بود با ذکر سند صراحتا انتقاد کردم !.به هر حال پس از جلسه به استاد قانعی راد گفتم دکتر جان دانشجو و حتی همکار باید بداند که نتیجه کپی برداری رسوایی علمی است اما ایشان به نحوی دیگر مایل به واکنش به چنین مواردی بود.
«اخلاق مباحثه ای » در نشست ها
به مناسبتی و بنا به دعوت انجمن علمی دانشجویی جامعه شناسی دانشگاه تهران من و د.اعتمادی فرد و ایشان سه جلسه در باره «رسالت استادی و پیامبری در جامعه شناسی» در حضور دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی صحبت کردیم و بیاددارم در عین شیفتگی ایشان به رسالت اکادمیک جامعه شناسان کلاسیک و دفاع ازین نقش اجتماعی ،ایشان با دیدگاههای من در باره اولویت نقش روشنفکری جامعه شناسان بر نقش دانشگاهی انان نیز صحه گذاشتند و هر چند نقدی به ان مباحث داشتند اما در عین حال با رعایت اخلاق مباحثه بسیار بر سر مهر بودند .
به نظر من استاد مرحوم قانعی راد« الگوی علم ورزی اخلاقی» خوبی برای دانشجویان و حتی همکاران علوم اجتماعی بودند و هستند و حیف است که به مناسبتهای مختلف ازین «اخلاق حسنه علم ورزی»ان استاد مرحوم یادی به میان نیاید .
خداوند ایشان را بیامرزاد و همه ما و همگان را نیز توفیق خوب زیستن بر مدار اخلاق و معنویت و فرزانگی و فرهیختگی بزیستاند و خوب هم بیامرزاند .آمین