بانک مرکزی با صدور بخشنامهای صادرکنندگان را ملزم به ارائه تعهدنامه کتبی محضری برای خروج کالا از کشور کرد. بر اساس این بخشنامه صادرکنندگان باید بازگشت ارز حاصل از صادرات را تعهد کند. این بخشنامه از چند منظر برای صادرکنندگان میوه و محصولات فاسدشدنی و تازهخوری چالشبرانگیز است.
اول این که بخش عمدهای صادرات میوه و سبزیجات به کشورهای همسایه مانند عراق و بدون انتقال ارز است. یعنی ارزی در این صادرات وجود ندارد که صادرکننده برای بازگشت آن تعهد بدهد.
دوم این که دولت از صادرکنندگان محصولات کشاورزی که تمام هزینههایش را با نرخ ارز آزاد محاسبه میکنند بر اساس چه استدلالی با تعهد محضری و پیمانسپاری متعهد به فروش ارز با نرخ ۸ هزار تومان میکند؟ نمیتوان هزینههای صادرات را به صورت نقد با ارز آزاد پرداخت اما ماحصل را با نرخ موردنظر دولت تقدیم سامانه نیما کرد.
سوم این که صادرکنندگان محصولات کشاورزی در بازارهای مختلف محصولات را با قیمتهای متفاوت میفروشد. برای مثال گمرک برای هر تن فروش سیب ریز هزار دلار در نظر گرفته درحالیکه قیمت صادراتی یکتن سیب ریز ۳۰۰ دلار است. سؤال این است که صادرکننده باید ۷۰۰ دلار دیگر را برای عمل به تعهد ارزی از کجا بیاورد؟
